EYÜP SULTAN TÜRBESİ RESTORASYONU AŞAMALARI
Çinilerin hasar tespit çalışmaları yapıldı.
Eyüp Sultan Türbesi’nin tüm duvarlarını kaplayan çinilerin mevcut durumları, perküsyon testi ve tuz ölçümü yöntemleriyle tesbit edildi. Tüm duvarların mevcut çini durumları projelendirildi. Bu çalışma sonucunda Türbe’de toplam 7678 adet çini olduğu ve bu çinilerin yüzde 84.08’inin arkasında sıva boşluğu olduğu tesbit edildi. Mevcut durum, Anıtlar Kurula’na bildirildi ve yapılacak olan müdahaleler için gerekli izinler alındı.
Eyüp Sultan Türbesi çinilerinin sökülmesi.
Yapılan tespitlere istinaden alınan karar doğrultusunda çinilere yüzeysel müdahale yapılamayacağı ortaya çıkınca çiniler tek tek söküldü.
Çinilerin alındığı bölgelerde sıva raspası yapılması.
Çinilerin söküldüğü bölümlerde itinalı şekilde sıva raspası yapıldı.
Eyüp Sultan Türbesi çinilerinin mekanik temizliklerinin yapılması.
Sökülen çinilerin arkasında geçmiş dönemlerde yapılan yanlış müdahaleler sonucunda uygulanmış çimento ve kireç harçları çinilere zarar vermeksizin alındı.
Eyüp Sultan Türbesi çinilerinin tuzdan arındırılması.
Mekanik temizlikleri yapılan çiniler, 3 aşama suda bekletme yöntemiyle tuzdan arındırıldı. 1. Aşama, 3 saat şebeke suyunda bekletme, 2. Aşama 3 saat şebeke suyunda bekletme, 3. Aşama 3 saat saf suda bekletme. Her aşamada çinilerin bekletildiği havuzlarda tuz ölçümleri yapılarak kayıt altına alındı.
Eyüp Sultan Türbesi çinilerinin kırık parçalarının geri dönüştürülebilir yapıştırıcı ile tümleme çalışmalarının yapılması.
Çinilerin söküm aşamasında, evvelden kırık olan veya çini karolarına monte edilen askılık, çivi vb. malzemelerin oluşturduğu kırıklar geri dönüştürülebilir yapıştırıcı ile tümlendi.
Türbe ziyaret holünün tavanında bulunan tezyinatlı sıvanın (çimento harcı) yekpare olarak alındı.
Eyüp Sultan Türbesi Restorasyonu kapsamında, oluşturulan Danışma (Bilim) Kurulu’nun aldığı karar doğrultusunda, Türbe içerisindeki tüm çimento harçları alındı. Bu bölgelerden biri olan ziyaret holünün tavanındaki harç da yekpare olarak itinalı şekilde alındı.
*Dış cephede evvelden çürüyen taşların yenilenmesi.
Türbe Dış Cephesinde çürütülen taşlar yenilendi.
* Dış çephede taş onarım işleminden sonra 3 kat yüzey koruyucu (su itici) sürülmesi.
Dış cephede taşların onarımları bittikten sonra,tüm yüzeylere 3’er kat uygulanmak kaydı ile yüzey koruyucu sürülmüştür.
*Türbe ziyaret holünde bulunan duvarlarda derz açıldı ve derzlerin horasan harcı ile tekrar doldurulması çalışması yapıldı.
Çinileri sökülen duvarlarda derz açma işlemi yapıldı, açılan yüzeylerden alınan derz dolgu harcı analiz ettirilerek, orijinal karışımın uygulanması suretiyle açılan derzler doldurularak kapatıldı.
* Türbe duvarlarının çatı askıya alınmak suretiyle güçlendirilmesi.
Çiniler sökülürken ve söküldükten sonra; türbede geçmişte yapılan yanlış müdahalelerin (çiniler monte edilirken neredeyse tamamının arkasına enjekte edilen çimento esaslı harçlar), türbenin orijinal karkas sisteminde son derece büyük hasarlara ve ciddi deformasyona sebep olduğu tespit edildi. Buna istinaden anıtlar kuruluna mevcut durum ve öneriler sunuldu,gerekli izinler alındıktan sonra çatı askıya alınmak suretiyle duvarlar yeniden ele alındı, karkas sistem yenilendi. Tüm yenilenen ahşaplar özel olarak ilaçlatıldı ve statik hesapları yapılarak kullanıldı.
Yenilenen ahşap karkas sistemin aralarına da özel üretim el yapımı tuğla örüldü.
(Onarımı gerçekleşen duvarların üst kotları ahşap karkas, alt kotlar ise yığma olduğundan yığma olan kısımlardaki eski derzler açılmış ve yeni derz dolguları yapılmıştır.)
12- DRENAJ KAZISININ YAPILMASI
13- DEMİR PARMAKLIKLARA RASPA YAPILMASI
14- MUHDES DÖŞEMELERİN KALDIRILMASI
15- SAÇAKLARA VE TAVANA RASPA YAPILMASI
16- KUBBEYE; ÇAMUR VE KİREÇ SIVASI, KURŞUN KAPLAMA YAPILMASI
17- DIŞ CEPHEYE KUMLAMA YAPILMASI
18- DIŞ CEPHEDE TAŞ ÇÜRÜTME İŞLEMİ YAPILMASI
19- TÜM ÇATININ KURŞUNUNUN VE ÇÜRÜK AHŞAPLARININ DEĞİŞTİRİLMESİ
20- TÜRBE İÇİ ÇİNİ SÖKÜMÜNÜN BİTİRİLMESİ
21- TÜRBE İÇİ TAŞ DUVARLARIN; TEMİZLİĞİNİN YAPILMASI, DERZLERİNİN AÇILMASI, REHABİLİTASONUNUN SAĞLANMASI, DERZ VE SERME HORASAN SIVA YAPILMASI.
22- TÜRBE İÇİ ÇİNİ MONTAJINA BAŞLANMASI,
(4. DUVARA KADAR BİTİRİLMESİ.)
23- ZİYARETÇİ HOLÜ DUVARLARINDA; EKSİK OLAN YERLERE, YENİ ÜRETİM
ÇİNİ MONTAJININ YAPILMASI.
(O,P,R DUVARLARI REVZEN BORDURLERİ HARİÇ BİTİRİLMESİ, L DUVARINA DEVAM EDİLMESİ.)
24- DIŞ CEPHE EKSİK OLAN YERLERE YENİ ÜRETİM ÇİNİ MONTAJININ BAŞLANMASI.
(DEVAM EDİLİYOR)
25-TÜRBE İÇİ REVZENLERİN ÇIKARILMASI, ÇIKARILAN REVZEN ÜZERİNDEN KALIP ALINMASI VE ALINAN KALIBA GÖRE YENİ REVZENLERİN ÜRETİLMESİ.
26- TÜRBE İÇİ DUVARLARI, KUBBE ALTI ÇİMENTO ESASLI SIVANIN SÖKÜLMESİ.
27. TÜRBE İÇİ REVZENLERİN ALTINDA GEÇEN, İŞLEVİNİ YİTİRMİŞ, ÇÜRÜYEN AHŞAP HATILLARIN TEMİZLENMESİ.
28- ÇÜRÜYEN AHŞAP GERGİLER YERİNE YENİ GERGİ SİSTEMİNİN KONULMASI VE ENJEKSİYON UYGULAMASI.
29- ÜRETİLEN REVZENLERİN TEMİZLİĞİNİN YAPILMASI.
(DEVAM EDİLİYOR)
30.TÜRBE İÇİ BETON DIŞ PENCERENİN VE PENCERE İÇLERİNİN TEMİZLİĞİNİN VE BADANASININ YAPILMASI. (REVZEN TAKMAYA HAZIR HALE GETİRİLMESİ.)
31. SAKIF ALTI TATLI KİREÇ UYGULAMASI.
(DEVAM EDİLİYOR.)
32- TÜRBE İÇİ KUBBE TAVANINA ALÇI YOKLAMA YAPILMASI.
(DEVAM EDİLİYOR.)
EYÜP SULTAN TÜRBESİ’NE; İNŞAASINDAN BUGÜNE KADAR YAPILMIŞ EN CİDDİ VE GENİŞ KAPSAMLI MÜDAHALE III. SELİM DÖNEMİNDE GERÇEKLEŞMİŞ OLUP,O DEVİRDEN BU ZAMANA KADAR ORTALAMA 250 SENEDİR BU ÖLÇEKTE BİR MÜDAHALE YAPILMAMIŞTIR.BUNA İSTİNADEN BUGÜN DEVAM ETTİRİLEN RESTORASYON ÇALIŞMASI SON DERECE BÜYÜK ÖNEM ARZ ETMEKLE BİRLİKTE,BÜTÜN İŞ KALEMLERİ VE MÜDAHALELER İTİNA VE TİTİZLİKLE YAPILMAKTADIR.TARİHSEL SÜREÇ BOYUNCA,EYÜP SULTAN TÜRBESİ VE KÜLLİYESİ İLE AYRILMAZ BİR BÜTÜNLÜK ARZ EDEN CÜLÜS YOLU;OSMANLI PADİŞAHLARININ KILIÇ KUŞANMA MERASİMLERİNİN GERÇEKLEŞTİRİLDİĞİ YERDİR.PADİŞAHLAR EYÜP SULTANA DENİZDEN;HALİÇ SUYOLUNDAN, KARADAN; DİVANYOLU-EDİRNEKAPI-EYÜP GÜZERGAHINDAN GİDERLERDİ.GİDİŞ VE DÖNÜŞ YOLLARI FARKLI OLURDU.KARA YOLUYLA GELEN DENİZ, DENİZ YOLUYLA GELEN KARA YOLUYLA SARAYA DÖNERDİ. BU SEBEPLE CÜLÜS YOLU,GEREK RESTORASYON PROJESİNİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ GEREKSE OSMANLI TARİHİ AÇISINDAN BÜYÜK ÖNEM ARZ ETMEKTEDİR.BÖYLELİKLE CÜLÜS YOLU;İSTANBUL’UN OSMANLI TARİHİ İÇERİSİNDEKİ MİSYONUNUN EN PARLAK NİŞANESİ OLARAK RESTORASYON KAPSAMINDA GÜNDEME ALINACAKTIR. BU BAĞLAMDA, YİNE UYGULAMADA BÜTÜNLÜK ARZ ETMESİ AÇISINDAN ;CÜZHAN ODASI,SEBİL,BEŞİR AĞA TÜRBESİ PROJELERİ MEVCUT PROJEYE EKLENMİŞ OLUP RESTORASYON SÜRECİ BAŞLATILMIŞTIR.
