Şeker karaborsada üretici krizde

Şekerde tedarik sıkıntısı gün geçtikçe artıyor. Talebi karşılamayan Türkşeker'in 50 kilogramlık çuvalını 270 liraya sattığı şeker toptancıda 700 liraya çıktı. Adeta karaborsaya düşen şeker tedarikindeki sıkıntılar nedeniyle üreticiler üretim yapamamaya başladı. Özelleştirmeler öncesi pancardan şeker üreten şirketler içerisinde yüzde 65 paya sahip olan Türkşeker'in payı yüzde 35'e geriledi. Türkşeker'in piyasaya yeterince şeker sunamaması nedeniyle şekerin girdi olarak kullanıldığı sektörlerde sıkıntı yaşanmaya başladı. Şekerin çuvalını 270 liradan satan Türkşeker'e talep yoğun olsa da Türkşeker piyasaya satış yapmıyor, sadece anlaşmalı marketlere şeker veriyor.

ARZ MİKTARI ARTIRILMALI

Ürünlerinde şeker kullanan sanayiciler ve gıda toptancılarının şekere ulaşamadıklarını ve şeker fiyatları nedeniyle zor durumda olduklarını belirten Gaziantep Ticaret Odası (GTO) Başkanı Tuncay Yıldırım, artan maliyetin enflasyonist bir baskı yaratmaması için Türkşeker'in üreticiye destek olması gerektiğini söyledi. Yıldırım, yetkililere Türkşeker'in piyasaya arz miktarını artırması ve üreticiye uygun fiyatlı şeker satışı yapması çağrısında bulundu. İşletmelerin zarar ettiğini dikkat çeken Yıldırım, “Şeker fiyatlarındaki yüksek artış işletmelerin yeni fiyatlama yapmasını engellemekte, taahhüde bağlı üretimlerde işletmelerin zarar etmesine yol açmakta” dedi.

Un ve yağdan sonra şeker krizi

– Özel şeker fabrikalarının değerinin çok üstünde fiyatla şeker satmak istediğini söyleyen çekme helva üreticilerinden Mesut Duran, son 2-3 aydır şeker fabrikasından şeker almanın mümkün olmadığını söyledi. CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal da “Bizi yağ, un krizi yanında şimdi de şeker krizi bekliyor” değerlendirmesinde bulundu.

Türkşeker'in payı azaldı

– Yaşanan şeker krizinin bir sebebi de şeker fabrikalarının bir kısmının özelleştirilmesiyle birlikte, piyasada şeker fiyatlandırması açısından ikili bir yapı oluşması olarak gösteriliyor. Türkşeker bünyesindeki 25 şeker fabrikasının 10'u 2018 yılında özelleştirildi. 2021'de şeker pancarı üretimi yüzde 21 düşerek 18 milyon 250 bin ton olarak gerçekleşti. Türkşeker 2018 yılındaki özelleştirmeler öncesi pancardan şeker üreten şirketler içerisinde yüzde 65 paya sahipken, bu oran günümüzde yüzde 35'e geriledi. 2021 yılında toz şekerin fiyatı yüzde 49, kesme şekerin fiyatı ise yüzde 55 arttı.