Terör örgütü PKK'nın Abdullah Öcalan’ın çağrısıyla kendini feshedip silah bırakma kararı sonrası, örgütün diğer ülkelerdeki uzantılarının geleceği gündemin önemli maddelerinden biri oldu. Türkiye’de silah bırakma ve örgütün feshedilmesi süreci başlarken, PKK’nın Suriye ve İran’daki kol ve bağlantıları ise farklı tutumlar sergiliyor.
PYD/YPG/SDG, Şam yönetimiyle iş birliği yapacak
PKK’nın Suriye uzantısı olarak bilinen PYD/YPG/SDG, Esad sonrası yeniden yapılandırılan Şam yönetimiyle masaya oturdu. Yeni Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara liderliğinde gerçekleşen görüşmeler sonucunda taraflar, 8 maddelik kapsamlı bir anlaşma imzaladı. Bu anlaşmaya göre YPG/SDG militanları ellerindeki silahları Suriye yönetimine devredecek ve yeni kurulacak olan Suriye ordusuna entegre olacak. Böylece Suriye’deki PKK uzantısının silahlı varlığı sona erdirilecek ve bölgedeki güvenlik dinamiklerine uyum sağlanacak. Bu gelişme, Suriye’nin toprak bütünlüğü ve siyasi istikrarına katkı sağlaması açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
PJAK ise silah bırakmayacaklarını açıkladı
Buna karşın PKK’nın İran’daki uzantısı PJAK, Abdullah Öcalan’ın silah bırakma ve örgütün feshedilmesi çağrısına rağmen aynı yönde hareket etmeyeceklerini belirtti. PJAK Eş Başkanı Amir Karimi, yaptığı açıklamada, Öcalan’ın çağrısını Orta Doğu’da Kürt meselesinin çözümü açısından olumlu bir adım olarak gördüklerini ancak bu kararın sadece PKK’yı bağladığını, PJAK’ın kendi politikalarını bağımsız olarak belirlediğini vurguladı. Karimi, “Biz ne silah bırakacağız ne de kendimizi feshedeceğiz. Tahran’a karşı silahlı mücadelemizi sürdüreceğiz” ifadelerini kullandı. PJAK’ın bu tutumu, İran’daki güvenlik ve siyasi dengeler açısından önemli bir sorun olarak görülüyor.
PJAK’ın yapısı ve faaliyetleri
2004 yılında İran’da kurulan PJAK’ın üye sayısı yaklaşık 2 ila 3 bin arasında tahmin ediliyor. Örgüt, İran’ın batısındaki dağlık bölgelerde güvenlik güçleriyle çatışmalara devam ediyor. Hem İran hem de Türkiye tarafından terör örgütü olarak tanımlanan PJAK, ABD tarafından da terör listesinde bulunuyor. PJAK’ın faaliyetleri özellikle İran’ın iç güvenliğini tehdit eden unsurlar arasında yer alıyor ve bölgedeki askeri operasyonlar sık sık gündeme geliyor.
Bölgesel ve uluslararası etkiler
PKK’nın Suriye uzantısının Şam yönetimiyle anlaşması, Suriye’deki güç dengelerini değiştirebilir ve bölgede barış sürecine olumlu katkı sağlayabilir. Ancak PJAK’ın silah bırakmama kararı, İran ile olan gerilimin sürmesine ve bölgesel istikrarsızlığın devamına yol açabilir. Bu durum, Türkiye, İran ve ABD gibi bölge dışı aktörlerin politikalarını da etkiliyor. Ayrıca PJAK’ın varlığı, İran’ın Kürt nüfusuna yönelik sert güvenlik önlemlerini artırmasına neden oluyor.
