Azerbaycan-Rusya hattında kriz derinleşiyor: İşkenceyle ölümler sonrası misilleme
Yekaterinburg'da iki Azerbaycan vatandaşının polis baskını sırasında işkenceyle öldürülmesi, Azerbaycan ile Rusya arasında diplomatik bir krize dönüştü. Bakü yönetimi, Rus gazetecileri gözaltına aldı, ülkedeki Rus kültürel faaliyetleri iptal etti ve misilleme operasyonları başlattı.
İşkenceyle ölüm sonrası ceza soruşturması başlatıldı
27 Haziran'da Rusya’nın Yekaterinburg kentinde düzenlenen polis operasyonlarında gözaltına alınan Azerbaycan kökenli 59 yaşındaki Hüseyn Seferov ve kardeşi 55 yaşındaki Ziyaddin Seferov’un ağır işkence sonucu hayatını kaybettiği açıklandı. Olay sonrası Bakü'den sert tepki geldi. Azerbaycan Başsavcılığı, Rus kolluk kuvvetlerinin “kasten adam öldürme ve işkence” suçlarından ceza soruşturması başlattığını duyurdu.
Ruslara misilleme: Gözaltılar, iptaller, baskınlar
Azerbaycan, olaylara misilleme olarak Bakü'de faaliyet gösteren organize suç örgütü üyeleri oldukları belirtilen Rus vatandaşlarını gözaltına aldı. Aynı zamanda, Rusya devlet ajansı Sputnik’in ofisine baskın düzenlenerek üç Rus gazeteci gözaltına alındı. Ülkedeki tüm Rus kültürel etkinlikler süresiz olarak iptal edildi.
Adli tıp raporları: Travma ve şoktan öldüler
Adli tıp raporlarına göre Hüseyn Seferov, kaburga kırıkları ve iç kanamaya bağlı travmatik-hemorajik şoktan, kardeşi Ziyaddin Seferov ise araç içinde maruz kaldığı ağır darbeler sonucu travmatik şoktan yaşamını yitirdi. Operasyon sırasında gözaltına alınan diğer Azerbaycan vatandaşlarının da benzer şekilde işkence gördüğü, çeşitli yaralanmalarla hastanede tedavi altında olduğu bildirildi.
Kriz geçmişten besleniyor: Uçak hadisesi ve siyasi soğukluk
Gerilim, sadece bu son olayla sınırlı değil. 25 Aralık 2024'te Azerbaycan’a ait bir yolcu uçağının Rus hava sahasında yerden açılan ateş sonucu hasar görmesi ve Kazakistan yakınlarında düşmesi sonrasında Bakü, Moskova’dan özür ve soruşturma talep etmişti. Ancak Rus tarafının bu çağrıya yanıt vermemesi, ilişkileri zedelemişti.
Ayrıca Azerbaycan yönetimi, Bakü'de faaliyet gösteren Rusya Kültür Merkezi’nin (“Rus Evi”) çalışmalarını durdurmuş, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ise Rusya’nın 2. Dünya Savaşı anma törenlerine katılmamıştı.
İki ülke ilişkilerinde tarihi kırılma mı?
Azerbaycan ile Rusya arasında uzun yıllara dayanan stratejik iş birliği, son gelişmelerin ardından belki de en büyük sınavını veriyor. İşkenceyle ölümler ve Bakü’nün gösterdiği sert tepki, iki ülke arasında diplomatik bir kırılmanın habercisi olarak yorumlanıyor. Önümüzdeki günlerde Moskova’nın nasıl bir yanıt vereceği merakla beklenirken, bölgedeki gerilim tırmanma riski taşıyor.