Stres çarkları çok hızlı şekilde bir trende dönüştü ve küçük büyük herkesin elinde görür olduk. Eğlence faktörü dışında konsantrasyon sağladığı da iddia edilen bu küçük oyuncaklar, aslında hiç tahmin etmeyeceğiniz kadar tehlikeli olabilir. Elinizden düşürmediğiniz favori oyuncağınız stres çarkının çeşitli parçalarında en zehirli maddelerden kurşun ve cıva bulunuyor olabilir… Stres çarkları çok hızlı şekilde bir trende dönüştü ve küçük büyük herkesin elinde görür olduk. Eğlence faktörü dışında konsantrasyon sağladığı da iddia edilen bu küçük oyuncaklar, aslında hiç tahmin etmeyeceğiniz kadar tehlikeli olabilir. ABD'li çevre aktivisti Tamara Rubin bu masum görünümlü oyuncaklardan şüphelenmiş ve piyasadaki bir çok stres çarkı çeşidi üzerinde testler yaptırmış. Rubin ilk aşamada metal analizi yapan bir XRF (X-Ray Fluorescence) spektrometre tarayıcısı ile 3 farklı stres çarkı örneğini kontrol etmiş. İkisi temiz çıkmış ama birinde çok tehlikeli miktarda kurşun ve cıva tespit etmiş. Kurşun da, cıva da insan sağlığını ileri seviyede tehdit eden zehirleyici maddeler. Daha sonra sökülen ve test edilen LED ışıklı bir modelde daha yine yüksek oranlarda kurşun ve cıva bulunmuş. Bu oranlar 19 bin ppm kurşun (parts per million / milyonda miligram parça adeti) ve 1.000 ppm cıva olarak rapor edilmiş. Biliminsanları tarafından oyuncaklarda güvenli sayılan oran ise sadece 90 ppm. Özellikle LED ışıklı modeldeki boya analiz edildiğinde 334 ppm kurşun ve 155 ppm cıva olduğu bulunmuş. Altındaki boyanmamış metal yüzeyde ise analiz sonucu 1.562 ppm cıva ve 2 bin 452 ppm kurşun olduğu görülmüş. Rubin bu bulguların üzerine farklı birçok stres çarkı oyuncağını daha teste sokmuş ve 31 dolarlık bir modelde 42 bin 800 ppm oranında kurşun saptanmış. Rubin normnalde 50 bin dolar fiyatlı bir XRF spektrometre tarayıcısına herkesin erişemeyeceğini, o yüzden de insanların böyle önemli bir bulgudan haberlerinin asla olmayacağını söylüyor. Tamara Rubin'in yaptırdığı testlerle ilgili daha ayrıntılı bilgiyi ve raporları web sitesinde (http://tamararubin.com/2016/12/testing/) bulabilirsiniz.