Dünya genelinde tütün kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle yılda yaklaşık 6 milyon kişi ölüyor. Ülkemizdeki tüm ölümlerin yüzde 23'ü tütüne bağlı hastalıklar sebebiyle oluyor. Tütün kullanımı bu şekilde devam ettiği takdirde, 2030 yılına gelindiğinde tütün kullanımı nedeniyle yılda ölen kişi sayısının yılda 8 milyonu geçmesi bekleniyor. Türkiye'de ise eğer önlem alınmazsa, sigaraya bağlı olan yılda 100 bin ölümün, 2030 yılına gelindiğinde yılda 240 bin olması bekleniyor. Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Yürütme Kurulu Üyesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Kılınç, Ramazan ayının sigarayı bırakmak için bir fırsat olduğunu belirterek, sigara bağımlılığı ile ilgili sorularımızı yanıtladı... <br /> <br /> <strong>DESTEK ALIYORLAR <br /> </strong><br /> <strong>Sigarayı içenlerin yüzde kaçı bırakmak istiyor? <br /> </strong><br /> Sigara içenlerin yüzde70'i sigarayı bırakmak istiyor. Yüzde 30'u da ikiüç yıl içinde bırakma çabası içine giriyor. <br /> <br /> <strong>Yüzde kaçı sigarayı bırakmak için destek talep ediyor?<br /> </strong><br /> Yüzde 13-15 civarında destek alımı söz konusu. <br /> <br /> <strong>Kendi kendine sigarayı bırakmak isteyenlerin yüzde kaçı başarılı oluyor? <br /> </strong><br /> Genellikle kullanıcılar sigarayı kendileri bırakmaya çalışıyor. Uzun süreli bırakma olarak düşünecek olursak yani bir yıl hiç sigara içmeden kalma oranı yüzde 3-5 arasında. <br /> <br /> <strong>YÖNTEM BİLİMSEL OLMALI <br /> </strong><br /> <strong>Sigara bırakmada çeşitli bitkiler, akapunktur, biorezonans, moraterapi gibi yöntemler; bilimsel olmayan yöntemler midir? Bu konuda önerileriniz nelerdir? <br /> </strong><br /> Bunları bilimselliği kanıtlanmamış yöntemler olarak kabul ediyoruz ve sigarayı bırakmaya çalışanlara önermiyoruz. Sigara içimini şeker hastalığı, yüksek tansiyon, verem gibi bir hastalık olarak kabul ediyoruz ve bu hastalığın bilimsel bir tedavisi söz konusu. Bu bilimsel tedavi dışında uygulanan tedavilerin etkinliği şüpheli. Bırakmak anlamında yapılacak tedavinin etkili ve bilimselliği kanıtlanmış yöntemlerle yapılması başarı şansını artırıyor. Bilimselliği kanıtlanmış yöntemlerle uzun süreli bırakma oranları yüzde 50 civarındadır. Bilimselliği kanıtlanmamış yöntemleri deneyip başarısız olanlar iki sene sonra tekrar bırakmayı deniyorlar. Yani bu durum bırakma açısından zaman kaybına yol açıyor. Elimizdeki bilimselliği kanıtlanmış yöntemlerin kullanılmasını öneriyoruz. <br /> <strong>Ramazan, sigarayı bırakmak için fırsat, nasıl bırakabiliriz? <br /> <br /> </strong>Ramazan ile birlikte günün büyük bir bölümünde sigaradan uzak kalan sigara tiryakileri için Ramazan ayı bu bağımlılıktan ömür boyu kurtulmak için önemli bir fırsat. Sigara bağımlılarının beyinlerinde bunu geçici bir süreç olarak kodlamamaları gerekiyor. Tütün kullanımını, kurtulmaları gereken çok riskli bir davranış olarak algılamaları lazım. Bu sadece Ramazan'da kurtulunacak bir davranış değil, yaşam boyu kurtulmaları gereken riskli bir davranış. Böyle düşünürlerse, 'Sadece Ramazan ayında değil bütün ömür boyu sigarayı bırakacağım' derlerse ve yola bu şekilde çıkarlarsa Ramazan sigarayı bırakmak için gerçekten bir vesile olabilir. Bırakmanın önünde engel gördükleri ne varsa, sigara bırakma yardımı konusunda eğitim almış sağlık çalışanları tarafından çözülebilmektedir. <br /> <strong>Masum sigara diye bir şey var mıdır? Günde birkaç tane içmekle bir paket içmek arasında bir fark var mı? <br /> </strong><br /> Tütünün her dozu ve her şekli zararlıdır. Bu zararları ortadan kaldıran herhangi bir yöntem, tedavi ya da koruyucu bir ilaç henüz keşfedilmemiştir. Kanserden koruyucu gıdaların tüketilmesi, sigaranın kanser yapıcı etkisini ortadan kaldırmaz. İçmeyenlere göre bir tane içmek de, bir paket içmek de sağlık risklerini artırır. Ama içme süresi ve miktarı arttıkça bu hastalıkların oluşma süreci kısalır ve sıklığı artar. <br /> <br /> <strong>Bırakma sürecinde hastaya destek olacak yöntemler nelerdir? <br /> </strong><br /> Görsel uyaranların ortadan kaldırılması gerekiyor. Kişi sigara içmeye müsait ortamı görünce sigara içmek aklına gelir. Kül tablası, çakmak, sigara paketi gibi hatırlatıcı objeleri ya da ev içinde sigara içme alanları varsa ortadan kaldırmak gerekir. Çay, kahve içmek; yemek sonrası erken dönem bunu kışkırtır. Bunun için de diş fırçalamak ve su içmek etkili bir yöntemdir.<br /> <br /> <strong>BAKANLIK SİGARA BIRAKMA İLACINI ÜCRETSİZ VERİYOR<br /> </strong><br /> <strong>Türkiye'de ve dünyada sigara içme ve bırakma oranları nedir?<br /> <br /> </strong>Halen ülkemizde 15 milyon sigara içen kişi mevcut. Dünyada bu rakam 1.3 milyar kişi. Son bir yılda ülkemizde 2.2 milyon kişi sigarayı bırakmış. <br /> <br /> <strong>Sahurda veya iftarda üst üste sigara içmek sağlığı nasıl etkiler?<br /> </strong><br /> Sigara, nasıl içilirse içilsin zararlı bir maddedir; her dozu ve her şekli zararlıdır ama sahurda ve iftarda üst üste içilmesi yüksek konsantrasyonda nikotin ve diğer zehirli maddelerin kana karışmasına yol açar. Bu da altta yatan ya da tanısı konmamış hastalıkların ciddi boyutlara ulaşmasına neden olabilir. Hatta ani kalp krizleri ve beyin kanamaları gelişebilir. <br /> <br /> <strong>Sağlık Bakanlığı'nın bu konuya yaklaşımı nasıl? <br /> </strong><br /> Ülkemizde 2009 yılında kabul edilen 4207 sayılı tütün kontrol yasası ile birlikte sigara bağımlılığı daha iyi tanınmaya başlandı ve tedavi yöntemleri hakkında da detaylı bilgiye ve eğitime ulaşma şansı yakalandı. Sağlık Bakanlığı'nın ücretsiz ilaç verilme projesi devam ediyor. İlaç stokları da bitmek üzere, bırakmak isteyenler tanımlanmış olan sigara bırakma polikliniklerine başvururlarsa bu tedavilere ücretsiz olarak kavuşabilirler. Aslında bilimselliği kanıtlanmış tedavilerin diğer ilaçlar gibi geri ödeme listesine alınması vatandaşlarımızın yararına olacaktır. <br /> <br /> <strong>10 YIL SONRA HİÇ SİGARA İÇMEMİŞ GİBİ OLUYORSUNUZ<br /> </strong><br /> <strong>Sigarayı bıraktıktan sonra ne gibi olumlu değişimler yaşarız? <br /> <br /> </strong> Sigarayı bırakanlar ilk 20 dakikadan itibaren faydasını görmeye başlıyor. <br /> Nabız ve kan basıncı hemen normale dönüyor. <br /> Birinci günde kanda zehirli maddeler saptanamıyor ve birinci ayda kalp damarları normal boyutuna ulaşıyor. <br /> Birinci yılın sonunda kalp krizi geçirme riski iki kat azalıyor. <br /> Beşinci yılın sonunda kanser riski yarı yarıya azalıyor. <br /> 10'uncu yılın sonundaysa eğer kalıcı bir hasar oluşmamışsa sigarayı bırakanların hiç sigara içmemişlerle eşit düzeye geldiğini biliyoruz. Tiryakilere sigarayı kendi iradeleriyle bırakabileceklerini düşünmüyorlarsa bir hekime başvurmalarını öneriyoruz. Şunu herkesin bilmesi önemli; tedavi edilebilir bir hastalıktan söz ediyoruz. <br type="_moz" />