RÖPORTAJ: FUNDA ERKOÇ Biz onu ilk 2000 yılında çıkarttığı “Çerkez Kızı” albümüyle tanıdık.Albüm adı gibi anne tarafından gelen Çerkez genleriyle farklı bir güzelliği olan Sultana, o dönemde hepimizi “Kuşu Kalkmaz” şarkısıyla ters köşe etmişti.O şarkıyla bir anda Türkiye’de gündeme oturmuş sonrasında şarkıya çektiği klip sakıncalı görülüp yasaklanmıştı. Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, İç Mimari bölümü mezunu olan Sultana, hem iş hem de müzik hayatını San Francisco’da devam ettirirken, Enbe Orkestrası ile 2007 yılında “ Rakkas” 2008 yılında “Şöhret Yolu” albümlerini çıkartmış en sonda 2015 yılında “Biz Neysek? “single ile hayatın olumsuzluklarına karşı duruşunu müziklendirmeye devam etmişti. Şimdiler de yeni projelerini hayata geçirme konusu da çalışmalarını hızlandıran Sultana ile uzun zamandır yapmak istediğim söyleşiyi gerçekleştirdim ve Sultana kimdir? Sorusunun cevabını merak edenler için ben sordum.Sultan’a da içten samimi cevaplar verdi…. Sıradan şarkılarla para kazanma derdinde olan bir piyasada feminist yaklaşımlı şarkılarla toplumsal mesaj verme çabasındasınız neden? İlkokulda takdirnameler alan bir çocuktum ve ailem ödül olarak beni yaz tatiline yurt dışına gönderdi. Oradayken “özgürlük işte bu!” diye düşündüm. Kimse ne giymişsin bakmıyor, laf etmiyor, kız-erkek ayırımı yok. Herkes doğa ile uyum içinde insanca yaşıyordu. Kayseri’de TED kolejde okudum ki daha modern bir yapısı vardır ona rağmen 9 yaşında küçük bir kız çocuğu olarak bu tarz toplumsal baskıyı ifade edebilmiş olmam artistik hassasiyetimin aslında ilk belirtileriymiş. Bu hassasiyet daha sonra sözlere döküldü ve bu yüzden toplumsal mesaj içeren şarkılar yaptım. HAYATI İSTEDİĞİM GİBİ YAŞAMALIYIM Hep mi isyankardır Sultana? İsyankar olmaktan çekinmem. Bazı şeyler eskimiş, köhneleşmiş olabilir ve değişmesi gerekiyorsa bu konuda çalışma yapmak taraftarıyım. Hayatı bir kez yaşıyoruz ve neden istediğimiz gibi yaşamayalım? Müzik’le yolculuğunuz başlama sebebi nedir desem? San Francisco’da yaşıyordum ve Türkiye’yi her ziyaret ettiğimde bazı dengesizlikleri görüyordum. Zaman içinde bu etkileşim şiir ve sözlerle bir birikinti oluşturdu ve bunun üzerine ben de müziği sosyal bir misyon edinip toplumda pozitif sosyal bir değişim için bu tarz çalışmalar yapmaya başladım. Ruhu arabesk olan bir toplumda Hip hop tarz ile başarının gelmesi biraz zor değil mi? Drama içinde yaşamak istemek de kişisel bir seçimdir. Eğer kişi arabesk ile üzüntü içinde yoğrulmak istiyorsa ben ne yapabilirim? Arabesk yapıp mutluluğu mu anlatsam acaba! ;) MARİAH CAREY’İ ZANNEDİYORSUN KENDİNİ DEDİLER Neden olmasın deneyin kısır döngü yaşayan müzik piyasasına yeni bir kan olur belki?Kısır döndü derken oralardan baktığınızda Türk müzik sektörüne ne tür eleştiri yada takdirleriniz olur? Aynen tarif ettiğiniz gibi görünüyor :) Bizdeki müzik sektörünün en büyük problemi müzisyenlerin ve sanatçıların hak ettikleri parayı kazanamaması maalesef. Telif haklarından tutun, albüm anlaşmalarındaki korkunç şartlar dahil, yapılan işe saygıdan çok konu şan şöhret adına bedava adam çalıştırmak olarak kalıyor. Dergilere gazetelere saatlerce kamera karşısında çekim röportaj veriyoruz. Televizyon programlarında bekleme salonlarında saatlerce bekleyip programda yer alıyoruz. Bu tarz prodüksiyonlarda yer alan herkes maaşını, ücretini alırken nedense sanatçılar bedava çalıştırılıyor. Bence büyük bir dengesizlik bu! Geçmişte bu tarz çalışmalarda ücret talep ettiğimde bana, Mariah Carey mi zannediyor, gibi cevaplar oluyordu. Ne yazık… kendi yeteneklerimize nasıl değer vereceğimizi bilmiyoruz… KADIN CİNSEL OBJE DEĞİL, VARLIKTIR İlk albüm bomba gibi düşmüştü piyasaya “kuşu kalkmaz” şarkısı olaydı klip müstehcen bulunmuş yasaklanmıştı hatırlıyorum o günleri, şimdilerde nerede ise yarı çıplaklık var kliplerde aynı şarkı ve aynı klip bugün piyasaya çıksa farklı bir Sultana mı olur? Aynı tepki gelirdi çünkü bizim toplumda kadın kendini ne kadar arzu edilecek bir cinsel obje olarak sunarsa o kadar ödüllendirilip değerlendiriliyor. Ama kadın ben cinsel bir obje değil tam aksine cinsel bir varlığım deyip kendi cinselliğine, kendi hayatına sahip çıktığında toplumda aynı değeri bulamıyor maalesef. Pekiyi sizce kadın cinselliğini kullanmadan var olabilir mi? Bence istisnalar dışında pek çok kadın işinde yükselmek için elindeki bu silahı kullanmıyor mu? Tabii ki var olabilir. Erkek egemen bir iş dünyasında cinselliği kullanıp bir yerlere gelmeye çalışan kadınlardan daha çok, cinsel tacize uğrayan ve bu duruma sessiz kalmak zorunda bırakılan mağdur kadınlarımızın olduğunu düşünüyorum. Maalesef şöyle büyük ağır cezaların verildiği mahkeme sonuçları görmedik ki hiç bir patron veya işveren bir daha böyle bir davranışa cüret edebilsin… eminim her kadının onlarca hikayesi vardır bu konuyla alakalı. Hayatta şartlar ne olursa olsun, zor veya kolay, her şey, kişinin özgür iradesi ve özgür seçimine bağlı. Herşeyden önce toplumun bize dayattığı şeyler mi önemli, yoksa kendi hayallerimiz ve hayatta yapmak istediğimiz şeyler mi önemli ona bakmak lazım. Çaresizlik içinde yapılan her hareketin kişiyi çaresiz bir durumun içine sürükleyeceğine inanırım. CALİFORNİA’DA KENDİMİ GELİŞTİRİYORUM Neden Amerika’ya yerleştiniz? Özgürlükler ülkesinde hem ruhum hem kendim özgür olayım mı diyorsunuz? Neredeyse yirmi senemi müzik yolunda pozitif değişim adına birçok fedakarlıklarla geçirdim. Artık bundan sonra hayatı biraz kendim için yaşamak istiyorum. California’da kendimi geliştirecek eğitimler almak istiyorum. Neden “Rap” le kısıtlandınız? Aslında pop tarzı büyük kitleleri peşinizden koşturacak potansiyeliniz var maşallah! Çok teşekkür ederim:) Aslında kafamda bazı yeni projeler var ama olur mu olmaz mı ne zaman olur bilmiyorum zamanı gelince bakacağız.. VARLIKLI OLMAK HAYATI DUYARSIZ YAŞAMAK ANLAMINA GELMEZ Varlıklı ailede büyüyüp insan nasıl hip hop tarzı çalışma yapar? Hip hop ezilmişliği dışlanmışlığın müziği değil mi? Oysa siz mutlu ve sıkıntısız bir ortamda büyümüşsünüz nasıl empati kurabildiniz? Hip-hop, kültürler arası anlayış ve hoşgörü köprüsü kurmuş, yüksek insanlık bilincine hizmet eden derin bir müzik türüdür. Ne üniversite mezunu rapçiler, ne müthiş lirik anlatımlar var. Türkiye’de Hip-hop basit ve ezilmiş ve dışlanılmış olarak tanınıyorsa çok eksik ve çok yazık! Şunu eklemek isterim, varlıklı olmak veya mutlu bir ortamda büyümek; dünyada olup bitenlere, yapılan haksızlıklara veya eşitsizliklere karşı duyarsız olarak hayatı yaşamak anlamını taşımaz. Kadına şiddet var kadına taciz var bu düzen değişir mi? Tabii ki değişir. Herşeyin başı eğitim. Kimin eğitilmesi lazım? Kadının mı erkeğin mi? Her ikisinin de! Öncelikle kadının iyi bir eğitim alması lazım ki güzel nesiller yetiştirsin. Bir de şu tv dizilerinde şiddetin bu kadar normalleştirilmesini doğru bulmuyorum. Bu konuda RTÜK neden bir çalışma yapmıyor anlamıyorum. HAYATIMDAKİ OLUMSUZLUKLARIN ÇOĞUNU KADINLARDAN GELDİ Bir kadın olarak yaşadınız mı siz de olumsuzluklar? Bir kadın olarak yaşadığım olumsuzlukların çoğu kadınlardan geldi desem inanır mısınız? Kadın kadının kurdu dur sözü doğru o zaman!Ne yaptınız pekiyi kabullendiniz mi? Herkes kendi seviyesi ve değeri çerçevesinde davranışını sergiler. Böyle durumlarda, o kişinin hayatımda yeri olur mu olmaz mı sorusunu sorarım kendime. Cevabı o kadar da zor değil. Kalabalık bir ailede büyümüşsünüz sanırım şu an yalnızlığı mı tercih ediyorsunuz? Ailemi çok seviyorum. Kalabalığı seviyorum ama haftada sadece kendime ait bir iki gün isterim. Enerjimi böyle yeniliyorum. ŞİFACI TARAFIM VAR Yenilenmek için neler yaparsınız? Bana göre mistik bir yapınız var. Ben aslında sizde şifacı bir ruh görüyorum belkide yanılıyorum! Düşüncenin, maddeye hükmüne inanıyorum. Einstein demiş ki, eğer insanlar düşündükleri her düşüncenin ve ağızlarından çıkan her sözün tüm evrenin dolaşıp kendilerine döneceğini bilseler farklı düşünür ve farklı konuşurlar, demiş. Ben de bu yönde yani pozitif düşünce konusunda kendi içimde epey bir çalışma yaptım iyi bir yerde olduğumu hissediyorum. Bütünün parçasıyım. İçimde sevgi ve şefkat var. Ne dünde fazla kalıyorum ne de kendimi yarın için endişelere fazla kaptırıyorum. “An”ın mutluluğunu ve huzurunu yaşıyorum. Şifacı tarafım olduğunu düşünüyorum. İlaç kullanmadan kendimi çabuk iyileştirdiğim çok olur ama bunu başkaları üzerinde denemedim. Fakat bunu oradan görmeniz de müthiş bir özellik! :) Dünya politikası hakkında neler düşünüyorsunuz? Nereye gidiyoruz? İnsanlık olarak sınıf atlama sınavında olduğumuzu düşünüyorum. Eskiye ait ne varsa her şey masa üstünde ve çözümlenmesi gerekiyor. Bugüne kadar kullanılmış, eski zamandan kalma ne kadar nefret ve ayrım politikaları varsa bunların hepsinin zaman içinde iflas edeceğine ve dünya barışına ulaşacağımıza inanıyorum. “Biz neysek” projesinden bahsedelim biraz nasıl doğdu bu çocuk ?:) Biz Neysek sanırım her insanın hayatında sorduğu bir soru. Kimim? Neyim? Neden varım? Bugüne kadar oluşmuş önyargılardan sıyrılmak, toplumda cinsiyete dayalı eşitsizlik konusunda bilinçlendirme adına yapılmış bireysel bir sosyal sorumluluk çalışmasıdır. Web sitemde www.sultanasound.com sözlerin altındaki anlatımları detaylıca yazdım blog bölümünde bulabilirsiniz. ERKEKLERLE BİR PROBLEMİM YOK! Hep erkeklerin negatif yanlarını dile getiriyorsunuz ya acaba bilinçaltında bir bastırılmışlık mı var ? Erkeklerle hiç bir problemim yok, tam tersine seviyorum onları. Negatif yönleri dile getirmek bu davranış biçimini sanat formu içinde sergileyip dikkat çekerek ve o davranış konusunda farkındalık yaratmak içindir. Ama zaten sorun da bu değil mi ne yapmak istediğim hiçbir zaman anlaşılmadı. Çalışmalarıma zamanında biraz destek verilseydi belki bugün sokaklarda bas bas bağırarak yürümezdi kadınlarımız…ama umarım artık Türkiye bu gibi konuları aşar. Müzikte ve hayatta yaşadığınız hayal kırıklıkları neler? Hayal kırıklıkları kırıldı tuz oldu bitti gitti! AŞK “BEN”İM… Aşk’ın tanımı sizin gözünüz ve yüreğinizde nasıl? Aşkın cinsiyeti var mı? Aşk benim. Aşk, “Ben”im. Aslan burcusunuz sanırım o yüzden bir ben merkezi var mı sizde?! Biraz karakterinizi anlatın mesela duruşu cool ama içi farklı mı mesela ben farklı görüyorum biraz setleri var ama yıkılabilir mesela ☺ yanlış mıyım? Aslan burcu değilim. Doğum tarihim doğru kayda girmemiş. Annem Ocak ayında doğduğumu söylüyor. Ben de kendime Karizma burcu diyorum astrolojinin 13. burcu yani hepsi yani hiçbirisi ;). Her birimiz ötekimizi kendi algı çerçevemiz içinden anlamaya çalışıyoruz.Bence cümleler veya analizler birini tanımaya yetmez, yaşanmışlık olması lazım. Tecrübe ile karşılaştığımız her kriz veya anlaşmazlıkta birbirimizi ancak tanıyabiliyoruz. Her yaşadığımız problemde kendi kendimizi, daha önce görmediğimiz bir yönümüzü tanıyoruz.İnanıyorum ki son nefeste dahi hayata ve kendimize dair bir şeyleri tanıyacağız. Cool bir yapınız var gibi gözükmekle farklı bir iç dünyanız olduğunu düşünüyorum yanlış mıyım? Ailem beni çok güzel değerlerle yetiştirdi. Dışım Avrupa, içim Anadolu! :) Anneme ve babama, beni, güzel değerlerle, sevgi dolu güzel bir insan olarak yetiştirdikleri için her zaman duacıyım ve işimde onların onayını almazsam içim rahat etmez o yüzden bir işe başlamadan önce hep ailemin rızasını alırım. Zamanla pek işim yok demiştiniz bir söyleşide! Zamanı nasıl durdurdunuz yada geriye çektiniz gittikçe gençleşen bir kadın var ortada! Evet zamanla işim yok ve bunu ilk albümüm çıktığından beri söylüyorum ama o zaman bunu da anlamadılar galiba :). Bir kişi 25inde fiziksel gelişimini tamamlamış oluyor ondan sonra önemli olan kişinin yaşı değil zihin, beden ve ruh dengesi ve sağlıdır diye düşünüyorum. Sağlıklı beslenmek, spor ve stresten uzak, doğa ile uyum içinde yaşamak benim yaşam tarzım.