Kahve ve çay dünyanın en popüler içecekleri arasındadır. İkisi de benzer sağlık yararları sağlarken, bazı farklılıkları vardır.
İşte hangisini seçeceğinize karar vermenize yardımcı olmak için kahve ve siyah çay karşılaştırması.
Kafein içeriği
Kafein, dünyada en çok tüketilen uyarıcıdır. Kahve ve çay dahil birçok meşrubatta bulunur. İnsan sağlığı üzerindeki hem olumlu hem de olumsuz etkileri ile bilinir. İki eşit porsiyonda çaya göre kahve iki kat fazla kafein içerir. İnsan tüketimi için güvenli kabul edilen kafein miktarı günlük 400 mg'dır. Bir fincan (240 ml) demlenmiş kahvede ortalama 95 mg kafein bulunurken, aynı porsiyon çay 47 mg kafein içerir.
Bilim adamları kafeinin olumlu etkilerini araştırırken öncelikle kahveye odaklanmış olsalar da, her iki içecek de bu maddenin farklı miktarlarını içermesine rağmen sağlık açısından yarar sağlayabilir. Kafein alımı bazı kronik hastalıklar riskini azaltabilir ve atletik performansı, ruh halini ve zihinsel uyanıklığı artırabilir. Kafein, merkezi sinir sisteminiz için güçlü bir uyarıcı görevi görür, bu yüzden sporda performans arttırıcı bir madde olarak kabul edilir.
Kafeinin zihinsel uyanıklık üzerindeki etkisine gelince, araştırmalar hem basit hem de karmaşık görevlerde performansı artırdığını gösteriyor. Dengeli kafein alımı demans, Alzheimer hastalığı, metabolik sendrom ve alkolsüz yağlı karaciğer hastalığına karşı koruyucu etkiler gösterebilir.
Antioksidanlar açısından zengin
Antioksidanlar vücudunuzu serbest radikal hasarlarına karşı korur ve bu da bazı kronik hastalıkların gelişmesini önlemeye yardımcı olabilir. Hem çay hem de kahve, özellikle polifenoller olan antioksidanlarla doludur.
Çay ve kahvede birçok polifenol grubu bulunur. Siyah çay thearubiginler ve kateşinler, kahve ise flavonoidler ve klorojenik asit (CGA) bakımından zengindir. Yakın zamanda yapılan bir çalışma, theaflavinler ve thearubiginlerin, akciğer ve kolon kanseri hücrelerinin büyümesini engellediğini ve sonunda onları öldürdüğünü keşfetmiştir.
Lösemi hücrelerinde yapılan çalışmalar da benzer sonuçlar ortaya koymuş ve siyah çayın kansere karşı koruyucu özelliklerinin olabileceğini göstermiştir. Ancak daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Öte yandan, kahvenin antikanser özellikleri üzerine yapılan araştırmalar, CGA içeriğinin, gastrointestinal ve karaciğer kanserine karşı koruyan, güçlü bir kanser hücresi büyümesi durdurucu görevi gördüğünü keşfetmiştir.
Antioksidan aktivitelerinin yanı sıra, polifenoller kalp hastalığı riskini de düşürmektedir.
Enerji seviyelerini artırabilir
Hem kahve hem de çay enerji artışı sağlayabilir ancak farklı şekillerde.
Kahvenin enerji üzerindeki etkisi
Kahvenin içindeki kafein enerji seviyenizi yükseltir. Kafein, dopamin seviyesini artırarak ve adenosini bloke ederek uyanıklığı artırır ve yorgunluğu azaltır. Dopamin, kahvenin uyarıcı etkisinden sorumlu olan kimyasal habercidir, çünkü kalp atış hızınızı arttırır. Ayrıca, kahvenin bağımlılık özelliklerine katkıda bulunan beyninizin ödül sistemini de etkiler. Öte yandan, adenosinin uyku teşvik edici bir etkisi vardır. Kafein, onu bloke ederek yorgunluk hissinizi azaltır.
Kahve içildiğinde vücudunuz 45 dakika içinde kafeinin yüzde 99'unu emer, ancak en yüksek kan konsantrasyonları alımdan 15 dakika sonra başlar. Bu yüzden birçok insan acil bir enerji artışına ihtiyaç duyduğunda bir fincan kahveyi tercih eder.
Çayın enerji üzerindeki etkisi
Çay, daha az kafein içermesine rağmen, beyni harekete geçiren güçlü bir antioksidan olan L-theanine bakımından zengindir. Kafeinden farklı olarak, L-theanine beyninizin alfa dalgalarını artırarak strese karşı koruma sağlayabilir, bu da sakinleşmenize ve rahatlamanıza yardımcı olur. Çay da kahveye benzer şekilde rahat ve uyanık bir zihinsel durum sağlar.
Hangisi daha iyi
Kahve; kalp yetmezliği, çarpıntı ve yüksek tansiyon gibi birçok yan etki ile ilişkilendirilse de, araştırmalar, orta düzeyde tüketimin güvenli olduğunu gösteriyor. Antioksidan bileşimleri farklılık gösterse de, kahve ve siyah çay çeşitli sağlık koşullarına karşı koruma sağlayabilen önemli bileşiklerin mükemmel kaynaklarıdır.
Kahveye atfedilen diğer sağlık iddiaları arasında Parkinson hastalığına karşı korunma ve daha düşük tip 2 diyabet ve alkolsüz karaciğer yağlanması riski bulunmaktadır. Öte yandan, çay, böbrek taşlarına ve artritlere karşı koruma sağlayabilir. Kahve, çaydan daha yüksek bir kafein içeriğine sahiptir ve bu, anında enerji artışı arayanlar için iyi olabilir. Ancak hassas kişilerde anksiyete ve bozuk uykuya neden olabilir. Ayrıca, kafeinin beyniniz üzerindeki etkisi nedeniyle, yüksek kahve alımı bağımlılığa neden olabilir.
Kafeine karşı çok hassassanız, çay daha iyi bir seçim olabilir. Uyarıcı etkisi ile sizi rahatlatabilecek sakinleştirici özelliklere sahip bir amino asit olan L-theanine içerir. Dahası, doğal bitkisel çayları tercih edebilirsiniz. Aynı yararları sağlamayacak olsalar da , kendi yararlarını sunabilirler.
Kahve ve siyah çay kilo kaybına yardımcı olabilir ve çeşitli metabolik süreçlerle bazı kronik hastalıklara karşı koruma sağlayabilir. Ayrıca, kahvenin yüksek kafein içeriği size hızlı bir enerji artışı sağlayabilir, oysa siyah çaydaki kafein ve L-theanine kombinasyonu enerjide daha kademeli bir artış sunar. Her iki içecek de ölçülü olarak sağlıklı ve güvenlidir, bu nedenle kişisel tercihinize veya kafeine karşı hassasiyetinize bağlı olarak her ikisini de tüketebilirsiniz.
