Enflasyon zammı sadece maaşları değil, hayatın her alanını vuracak
Yarın açıklanacak enflasyon rakamları, milyonlarca emekli ve memurun maaşlarını etkilemenin ötesinde, akaryakıttan sigaraya, içkiden bedelli askerlik ücretine kadar birçok kalemde ciddi artışlara neden olacak. Özellikle ÖTV kapsamındaki ürünlerde, otomatik olarak devreye girecek zamlar, vatandaşın cebini yakacak.
Benzin, motorin, LPG’ye otomatik zam
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) üzerinden hesaplanan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) artışları, 3 Temmuz'da açıklanacak enflasyon verileriyle birlikte yürürlüğe girecek. Tahminlere göre, ilk 6 aylık Yİ-ÜFE’nin yüzde 14.61 olması bekleniyor. Bu orana göre:
-
Benzine yaklaşık 2 lira 10 kuruş,
-
Motorine 1 lira 97 kuruş,
-
LPG’ye ise 1 lira 61 kuruş zam gelmesi bekleniyor.
Bu artışların Cumhurbaşkanı kararıyla durdurulmaması durumunda, fiyatlar aynı gün pompa fiyatlarına yansıtılacak.
Sigara ve alkollü içkilerde sert artış
Vergi artışları, tütün ve alkollü içkileri de doğrudan etkileyecek. Sigaraya, markasına bağlı olarak 8 ila 10 lira arasında zam yapılması bekleniyor. ÖTV artışı rakıya da yüklü zam getirecek. 1 litre rakının ÖTV’si yüzde 14.61’lik artışla 199,5 lira yükselecek ve toplam ÖTV tutarı 704 liraya çıkacak. Böylece, bir şişe rakının fiyatının 1.500 lirayı aşması öngörülüyor.
Maaş zammının dışında kalan kalemler de zamlanacak
Zam sadece tüketim ürünleriyle sınırlı kalmayacak. Yarınki enflasyon oranına göre:
-
65 yaş aylığı,
-
Engelli maaşları,
-
Evde bakım ücretleri,
-
Kıdem tazminatı tavanı,
-
Bedelli askerlik ücreti gibi sosyal ödemeler ve kamu giderleri de yeniden belirlenecek.
Özellikle kök maaşı düşük olan milyonlarca emekli için ek zam çalışması da gündemde. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile yapılacak görüşmelerin ardından düzenlemenin TBMM’ye sunulacağını açıkladı.
Zamların temelinde ne var?
Yasal düzenlemeye göre, akaryakıt, tütün ve alkol gibi ürünlerin ÖTV’si, her yıl ocak ve temmuz aylarında 6 aylık Yİ-ÜFE oranı kadar artırılıyor. Ocak-Mayıs döneminde Yİ-ÜFE yüzde 12.92 olarak açıklanmıştı. Haziran ayında ise yüzde 1.5'lik bir artış öngörülüyor. Bu durumda toplamda yüzde 14.61’lik artış, ÖTV’ye doğrudan yansıyacak ve zincirleme şekilde tüketici fiyatlarına da etki edecek.
Ekonomistler, 3 Temmuz sonrası özellikle sabit gelirli vatandaşların hayat pahalılığına karşı daha fazla korunması gerektiği uyarısında bulunuyor.